Danimarka'da yaşayan yabancı uyruklu kişilerin Danimarka vatandaşlığına geçmelerini düzenleyen birden fazla yasa bulunmaktadır. Danimarka'ya geliş amacı, oturum süresi ya da oturma izni statüsü gibi konular bir yabancının Danimarka vatandaşlığına geçmesinde hangi yasadan faydalanabileceğinin belirlenmesi açısından önem taşımaktadır.
Danimarka vatandaşlığına geçiş her ülke vatandaşının kendi özgür iradesiyle karar vermesi gerekli olan bir konudur. Danimarka vatandaşlığına geçilmesi durumunda Danimarka'da seçme ve seçilme hakkından Danimarka vatandaşlarına tanınan her türlü haktan ve memur olma gibi ayrıcalıkların elde edilmesine giden yolların açılmasını sağlamaktadır.
Uzun bir zamandır kendi ana vatanı olarak kabul ettiği toprakların sınırları içinde yaşayan, her türlü yaşam haklarını yaşadığı devletlerin yasalarına göre belirleyen ve bu sınırlar içinde hayata tutunan her bireyin kendi tercih ya da sonradan değişik yollarla yaşamaya başladığı devlet sınırları içinde yaşam hakkı araması yasalarla belirlenmiştir. Danimarka vatandaşlığına geçiş için gerekli hakların aranmasında ortak paydaların olması önemlidir.
Değişik amaçlarla Danimarka vatandaşlığına geçiş yolları bulunan kişilerin ise yasalarla belirtilen haklarını araması sonucu Danimarka vatandaşlığına geçmeleri için vatandaşlık haklarının bilinerek önemli unsurların bir araya getirilmesiyle oluşturulur. Danimarka'da belirli bir süre yaşamış ve belirli yaşam standartları oluşturmuş kişiler için sağlanan Danimarka vatandaşlığı almak için gerekli şartların yerine getirilmesi ve bu şartların tamamlanması Danimarka vatandaşlığının kazanılması için önemlidir.
Danimarka Vatandaşlık İşlemleri
Yabancı uyruklu göçmenlerin Danimarka vatandaşlığına geçişlerini düzenleyen birtakım yasalar bulunmaktadır. Danimarka vatandaşlığına geçmek isteyen kişilerin aşağıda belirtilen kriterleri yerine getirmeleri gerekmektedir.
- Danimarka'da en az 8 yıl yasal olarak yaşamış olmak. Sekiz yıldır geçici ikamet izni olduğunda, Danimarka'da daimi ikamet izni verilebilir. Bazı durumlarda bu şart dört yıldır.
- Oturum izni. Vatandaşlık için başvuru yapıldığı anda oturma iznine (süresiz veya sınırlı) veya yerleşim iznine sahip olmak.
- Belirli gereksinimleri karşılamak. Daimi ikamet iznine hak kazanabilmek için başvuru sahibinin bir dizi temel ihtiyacı karşılaması gerekmektedir. Ayrıca dört ek şarttan en az ikisini de karşılamansı gerekmektedir. Dört ek şart da karşılanırsa Danimarka'da yasal olarak ikamet ettikten sonra normal sekiz yerine dört yıl boyunca daimi ikamet izni almaya hak kazanılır.
- Temel gereksinimler. Daimi ikamet iznine hak kazanmak için tüm temel gereksinimleri karşılamanız gerekmektedir.
- 18 yaşından büyük olmak gereklidir. Daimi oturma izni almak için 18 yaşından büyük olmak gerekir.
- Göçmenlik Servisi'nin daimi ikamet izni başvurusuyla ilgili bir karara varması üzerine Danimarka'da ikamet edilmek zorunda. Bu gereklilik, örneğin, Danimarka işvereniniz için yurt dışında çalışıyorsanız veya Danimarka'dan ayrılmanız halinde, daimi ikamet iznine sahip olmak için Danimarka'ya dönmeniz gerektiği anlamına gelir.
- Eğer bir aile birleşmiş eş olarak daimi oturma izni başvurusunda bulunuluyorsa, Danimarka'daki eş veya ortağı sponsor olarak eleme için sürekli şartlarından bazılarını yerine getirmesi gereklidir. Danimarka'daki eşin / partnerin başvuru formunun bir kısmını da doldurması gerekmektedir.
- Danimarka'da 8 yıllık yasal ikametgahın olması gerekir. 8 yıl veya daha uzun bir süre yasal olarak Danimarka'da ikamet edilmelidir. Tüm süre boyunca, Yabancılar Yasası bölümleri 7-9 f, 9 i-9 n veya bölüm 9 p (oturma izni Aile birleştirme, iltica, çalışmaların gerekçesiyle verilen bölümlerin koşulları kapsamında verilen oturma izni olduğu için ihtiyaç veya iş vb.
- Mevcut oturma izni, Yabancılar Yasasının hangi bölümünün başvuru sahibinin durumu için geçerli olduğunu belirtir. Bazı durumlarda, Danimarka'da yasal ikametgah olarak 4 yıl sonra daimi ikamet iznine hak kazanabilir.
- 8 yıllık yasal konut. Daimi ikamet için temel şartlardan biri, Göçmenlik Hizmeti'nin daimi ikamet başvurusuyla ilgili bir karara varması durumunda en az 8 yıl boyunca Danimarka'da yasal ikamet etmektir.
- İkamet için bir veya daha fazla bölge. 8 yıllık ikamet şartını yerine getirmenin bir yolu (bazı durumlarda 4 yıl), tüm süre boyunca aynı oturma iznini (aile birleşimi temelinde bir kişi gibi) tutmaktır. İkamet süresi boyunca birden fazla ikamet iznine sahip olunması durumunda da şartı karşılayabilirsiniz. Başlangıçta bir au çifti olarak ikamet izni ve ardından aile birleşimi olan bir eş olarak kabul edilmişseniz bu durum geçerli olacaktır. Ancak, ikamet sürelerini çoklu ilişkilere (eşler ve / veya birlikte yaşayan ortaklar) dayalı olarak birleştiremezsiniz. Birden fazla eşiniz veya birlikte yaşayan eşiniz varsa kalıcı ikamet için hak kazanmadan önce 8 yıl (bazı durumlarda 4 yıl) mevcut eşiniz / partnerinizle birlikte yaşamak zorunda kalacaksınız.
- Boşanmadan sonra yeni bir ilişki kuruyor veya yeni bir ilişki kuruyorsanız ve yeni ilişki temelinde yeni bir oturma izni alıyorsanız, yasal ikamet süreniz yeniden başlar.
- Bazı suçlardan mahkum edilmemiş, sabıkasız olmak. Altı aydan az hapis cezasına çarptırılmış olsaydınız ya da cezanın askıya alındığı durumlarda, geçici oturma izni için geçici olarak uygun olmazsınız. En fazla 180 güne denk gelen para cezasını aşmayan mahkumiyetler ya da infazı tecil edilmiş olması kaydıyla 6 ayı geçmeyen hapis cezaları engel teşkil etmemektedir. Yukarıdaki sınırların altında kalan birden fazla cezalandırılma sürelerinin birbirine eklenmesi söz konusu değildir.
- Daimi ikamet iznine hak kazanabilmek için daimi ikamet iznine başvurmaktan dört yıl sonra belli sosyal yardımlar almış olabilirsiniz. Daimi ikamet izninin verildiği zamana kadar bunları da alamazsınız. Sosyal faydalar alıp almadığınızı değerlendirirken belirleyici faktör, Aktif Sosyal Politika Yasası veya Entegrasyon Yasası şartlarına göre verilmiş olup olmadıklarıdır. Yasaların şartları altında sosyal yardımlar aldıysanız normalde yalnızca nihai ödenek ödemesini aldığınız tarihten dört yıl sonra daimi ikamet izni alabilirsiniz. Genel olarak geçimini sosyal yardım veya işsizlik yardımı olmaksızın temin edebilmek. Kendi kusuru olmaksızın işsiz kalma durumunda işsizlik yardımı ya da sosyal yardım alınması engel teşkil etmez. Eğer başvuru sahibi 23 yaşının altında ise bu koşul aranmaz gelir durumuna bakılmamaktadır.
- Entegrasyon beyanını kabul etmeniz gerekiyor. Danimarka toplumuna entegre olacağınızı ve aktif vatandaşlığı sergileyeceğinizi beyan etmeniz gerekiyor. Danimarka'nın hukuki ve toplumsal düzeni hakkında temel bilgilere sahip olmak gereklidir.
- Danimarka dil sınavını geçmelisiniz. Danimarka dil sınavı 2 (Prøve i Dansk 2) ya da eşdeğer ya da daha yüksek seviyeli bir Danimarka sınavını geçmeniz gerekmektedir. Yeterli seviyede dil bilmek. Danca dil bilgisinin Avrupa Konseyinin ortak referans dil standartlarına göre yazılı ve sözlü olarak yeterli olması gerekmektedir. Danca bilgisini kanıtlamak için okul, kurs diplomaları yoksa, ilgili eyaletteki uygulamaya göre sözlü bir testten geçmek gerekebilmektedir.
- En az 3 yıl 6 ay çalıştınız. Daimi ikamet tezkeresi almaya hak kazanmak için Göçmenlik Servisi'nin bir karara varmasından önceki 4 yıl boyunca en az 3 yıl ve 6 ay boyunca Danimarka'da düzenli, tam zamanlı iş sahibi veya serbest meslek sahibi olmanız gerekir. Bu, son 4 yıl boyunca, en az 3 yıl ve 6 ay boyunca düzenli, tam zamanlı bir iş sahibi olmanız gerektiği anlamına gelir. 3 yıl 6 ay boyunca sürekli olarak çalıştırılmanıza gerek yoktur. Örneğin, bir yıl boyunca tam zamanlı çalışabilir, 6 aydır işsiz olabilirsiniz ve daha sonra 2 yıl ve 6 ay boyunca tekrar tam zamanlı çalışabilirdiniz.
- Anayasal düzene bağlılık belgesinin imzalanması. Anayasaya aykırı bir faaliyette bulunmamak.
- Hakkında Yabancılar Yasasının 46 maddesine göre sınır dışı edilme kararı bulunmamak.
- Başvuru tarihine kadar bağlı bulunulan ülkenin vatandaşlığından çıkılması. İlgili, kendisinden kaynaklanmayan nedenlerden dolayı diğer vatandaşlığından çıkamıyor ise bu koşul aranmamaktadır. Ayrıca, başvuruda bulunan kişi herhangi bir Avrupa Birliği ülkesinin vatandaşı ise eski vatandaşlığından ayrılması gerekmemektedir,
- Reşit olmayan çocuklara vatandaşlığa alınma garantisi verilir. Başvuruda bulunan kişinin karısı, kocası ve reşit olmayan çocukları, Danimarka'da düzenli olarak 8 yılı doldurma şartı aranmaksızın Danimarka vatandaşı olma hakkına sahip olabilirler.
Çocuklar için Danimarka Vatandaşlığı
Çocukların oturum izni başvuru işlemleri Danimarka Konsolosluğu'na yapılmalıdır. Danimarka çocuklar için oturum izni konusunda dikkat edilmesi gerekli bazı önemli ayrıntılar bulunmaktadır. Üçüncü ülke vatandaşı olan eşler ve partnerler her iki partnerin de 21 yaşından büyük olması şartıyla ve aynı zamanda Danimarkalıların evlenmemmiş reşit olmayan çocukları için de geçerlidir. İlk başvuru işlemleri yetkili Danimarka temsilciliğine başvuru yaparak veya Danimarka'daki resmi ikamet süresi içerisinde göçmenlik bürosuna başvuru yapılmalıdır.
İlk Başvuru için Gerekli Belgeler
- Vize başvuru formu.
- Pasaport. En az 1 geçerliliği olan.
- Nüfus cüzdanı veya doğum belgesi
- Fotoğraf. 1 adet güncel, 6 aydan eski olmayan, 35x45mm ebatlarında biyometrik.
- Danimarka vatandaşının akrabası olduğuna istinaden belge, evlenme belgesi, kaydedilmiş partnerlik belgesi, evlat edinme kararı.
- Gerekli olması durumunda daha önceki evliliğin boşanma sonucunda sone erdiğine veya kaydedilmiş partnerliğin kalktığına istinaden belge, varsa eski eşin vefat belgesi.
- 14 yaşından büyükler için; kişinin kendi ülkesinden alınacak adli sicil kaydı, 3 aydan eski olmamalıdır.
- A1 seviyesinde Danca bilgisine sahip olunduğunu ispat eden belge. Karnenin bir yıldan daha eski tarihli olmaması gereklidir. Entegrasyon sözleşmesinin yerine getirilip getirilmediğinin kontrol edilmesi için son olul karnesinin beyan edilmesi tavsiye edilmektedir.
- Başvuru sahibinin veya aile birleşimi kapsamında davet eden kişinin Danimarka'da ikamet edilen yerdeki normal standartta uygun bir konutu yasal olarak kullanma hakkına sahip olunduğunu belirten belge (tapu, kira sözleşmesi vb.)
- Danimarka'da bütün riskleri kapsayan hastalık sigortası belgesi.
- Başvuru sahibinin veya aile birleşimi kapsamında davet eden kişinin yaşam şartları için masrafları karşılayabilecek durumda olduğunun belgesi (maaş bordrosu, iş sözleşmesi, emekli maaşı)
- Başvuru sahibi veya aile birleşimi kapsamında davet eden kişinin düzenli olarak yaptığı ödemeler ile ilgili belgeler; kira, işletme masrafları, kredi geri ödemeleri gibi.
- Aile birleşimi kapsamında davet eden Danimarka vatandaşının kimlik veya pasaportu.
Uzatma Başvurusu için Gerekli Evraklar
- Vize başvuru formu
- Pasaport. En az 1 yıl geçerliliği olan.
- Fotoğraf. 1 adet güncel, biyometrik 6 aydan eski olmayan, 35x45mm ebatlarında.
- A2 seviyesinde Danca bilgisine sahip olduğunu kanıtlayan belge
- Eğer varsa kaydedilmiş partnerlik, isim değiştirme, partnerliğin iptal edilmesi, isim değiştirme, boşanma, vefat, evlat edinme gibi belgeler.
- Danimarka'da ikamet edilen yerdeki normal şartlara uygun bir konutu resmi olarak kullanma hakkına sahip olunduğunu belirten güncel belge.
- Bütün sağlık risklerini kapsayan bir hastalık sigortasının bulunduğuna veya aile bireyi olarak hastalık sigortasından faydalanıldığına istinaden belge.
- Başvuru sahibinin veya aile birleşimi kapsamında davet eden kişinin maaş bordrosu, iş sözleşmesi, emekli maaşı, işe alınma taahhüdü.
- Başvuru sahibi veya aile birleşimi kapsamında davet eden kişinin düzenli olarak yaptığı ödemeler ile ilgili belgeler; kira, işletme masrafları, kredi geri ödemeleri gibi. Kredi ile ilgili belge devlet tarafından onaylanmış bir kredi kurumları derneğinin kayıtlarından çıkartılmış güncel bir nüsha olmalıdır.
- Uzatma için başvuru işlemleri güncel iznin süresinin dolmasından önce Danimarka'da yapılmalıdır.
- Bütün kimlik ve belgelerin asılları ve kopyaları beyan edilmelidir. Orijinal yabancı ülke belgelerinin birçoğunda ya diplomatik tasdik şerhi ya da apostil bulunması gerekmektedir.